cpu موبایل چیست؟

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی در حوزه الکترونیک مخصوصا شاخه تلفن های همراه بازار بسیار گرم و رقابتی به وجود آمده است.این موضوع باعث می شود رقابت بین شرکت ها افزایش یافته و سعی کنند دستگاه های خود را بهبود ببخشند.از طرفی انتظار مشتریان بالا تر میرود، سرعت پردازش بالا، بازدهی گرافیکی زیاد از جمله قابلیت های قابل لمس تلفن های همراه هستند. مخصوصا امروزه که بازی های موبایل خیلی بین مردم رواج پیدا کرده است.

آی سی چیست؟

آی سی ها که به انگلیسی IC نام دارد و مخفف کلمات Integrated circuit به معنی مدار مجتمع هست، اگر به کلمه ی مجتمع توجه کنید اولین چیزی که به ذهن شما میرسد آپارتمان ها یا ساختمان های چند طبقه هستند. آی سی ها هم مثل یک آپارتمان میمانند که چندین قطعه و مدار بصورت خیلی ریز که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست در کنار هم قرار میگیرند و یک کار مشخصی را انجام میدهند از بین مجموعه آی سی هایی که در موبایل میشود مثال زد مثل آی سی تصویر، هارد ، رم و سی پی یو و خیلی چیز های دیگر در ادامه به توضیح آی سی CPU  میپردازیم.

 

 

 

آی سی CPU چیست؟

سی پی یو به انگلیسی CPU مخفف کلمات Central Processing Unit به معنی پردازشگر مرکزی که اصولا به نام مغز سیستم معروف است. چون قدرت پردازش و تصمیم گیری بر عهده ی این قطعه میباشد امروزه تقریبا تمامی لوازم هوشمندی که با توجه به درخواست شما یک پاسخی به شما میدهند دارای cpu میباشد، برای مثال فرض کنید که شما با کنترل تلویزیون شماره یک را فشار میدهید که این عمل یک درخواست به تلویزیون شما ارسال میکند و بعد از تحلیل این درخواست تلویزیون شبکه یک را به شما نمایش میدهد به این عمل درخواست و پاسخ (Request and Response)  میگویند که در این بین تحلیل درخواست شما و دادن پاسخ مناسب با درخواست شما وظیفه ی cpu میباشد، در تلفن های همراه هم به همین صورت میباشد که درخواست هایی که از سمت شما ارسال میشود مثل فشار دادن دکمه های ولوم، لمس کردن تاچ صفحه نمایش ،پخش موزیک یا تصویر و خیلی چیز های دیگر بر عهده ی سی پی یو موبایل میباشد.

ساختار CPU  به چه شکل است:

اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم سی پی یو ها از میلیون ها ترانزیستور تشکیل شده اند، کار اصلی ترانزیستور ها خاموش روشن شدن هست که به اصطلاح به خاموش 0 و به روشن 1 میگویند که پردازش ها از ترکیب چندین عدد 0 و 1 که زبان ماشین نویسی باینری (Binary) هست تشکیل میشوند. سی پی یو های تلفن همراه از بخش هایی مانند:
⦁ GPU : بخشی هست که عملکرد گرافیکی سیستم را انجام میدهد.(مثل کارت گرافیک cpu کامپیوتر)
⦁ ISP : پردازش تصویر را انجام میدهد و نمایش تصاویر در نمایشگر ها برعهده این بخش میباشد جدیدا این بخش جدا شده و تصویر به تنهایی یک آی سی دارد.
⦁ بخش آنتن و مودم: این بخش مدیریت و پردازش آنتن و سوئیچ بر روی آنها را بر عهده دارد اما در گوشی های جدید این وظیفه برعهده آی سی Baseband است.
⦁ واحد منطق و کنترل: این واحد وظایف مهم تر را برعهده دارد تمام محاسبات ، تصمیم گیری ها بر عهده این بخش میباشد و تمام اعضای مهم تلفن همراه اعم از آی سی های مهم و حسگر ها به این بخش مربوط میشوند  و تمام درخواست ها و پاسخ ها به این قسمت دریافت و ارسال میشوند.

اصطلاحات CPU :

وقتی شما میخواهید تلفن همراهی را خریداری کنید مهم ترین بخش آن پردازنده ی آن است و در مقایسه ی پردازنده ها باهم اصطلاحاتی به کار میرود که هر کدام مقیاس خاصی دارند و کم و زیاد بودن آنها در میزان بازدهی پردازنده ی شما تاثیر میگذارد اما اصطلاحات چه هستند و مقیاس آنها چیست را در ادامه توضیح خواهیم داد.

هسته ی CPU چیست؟

صد در صد به گوشتان خورده که مثلا پردازنده یک گوشی 4 هسته ای هست اما واقعا معنی این اصطلاح چیست؟ هسته به عنوان مرکز واحد است که برای مثال شما یک اداره ی پست را در نظر بگیرید که دو پستچی دارد هر پستچی میتواند چند نامه به مقصد ببرد یا از مشتری تحویل بگیرد اما اگر به جای دو پستچی چهار پستچی وجود داشته باشد این روند ارسال و دریافت سریع تر صورت میگرد در پردازنده ها هم به همین صورت هستند وقتی شما با موبایل خود همزمان هم آهنگ گوش میکنید هم اینترنت روشن است و بازی هم میکنید خب این ها همه یک درخواست و پاسخ هستند که دائما در حال اجرا هستند حال این وظایف و درخواست ها بین هسته ها تقسیم میشود که هر هسته میتواند میزان محدود درخواست را دریافت و به آن پاسخ دهد هرچه تعداد هسته بیشتر باشد سرعت پردازش بیشتر شده و به تعداد زیادی درخواست میتواند پاسخ دهد.

Colck speed چیست؟

یکی دیگر از اصطلاحات پردازنده ها کلاک اسپید (clock speed) یا CPU frequency است که همان طور که از اسمش پیداست به سرعت زمان پردازش اشاره دارد. احتمالا در ویدیو های مقایسه دو گوشی باهم دیده اید که دو گوشی را کنار هم گذاشته و یک برنامه مشابه را در دو گوشی اجرا میکنند و این کار نشان میدهد کدام گوشی از سرعت پردازش بالاتری برخوردار است و برنامه را در زمان کمتری باز میکند مثلا اگر پردازنده ای clock speed  آن 2 گیگا هرتز(GHZ 2) باشد یعنی این پردازنده در یک ثانیه 2 میلیارد درخواست را پردازش کند. اما این را هم باید متذکر شد که هرچه clock speed بالاتر باشد مصرف باتری آن نیز بالاتر است.

نانومتر در CPU موبایل:

یکی دیگر از اصطلاحات CPU که شاید در سایت های فروشگاهی برای خرید موبایل به چشمتان خورده باشد نانومتر است، نانومتر در اصل به اندازه پردازنده مربوط میشود اما این تمام ماجرا نیست هرچه میزان نانومتر کمتر باشد اندازه پردازنده ی شما کوچک تر است و این کوچک تر بودن در کم مصرف بودن آن و در نتیجه استفاده ترانزیستور ها در فضای کمتر است و تراکم آن بیشتر میشود که این باعث سرعت بیشتر پردازنده ی شما میشود.(در الکترونیک هر چه فاصله ی بین دو قطعه کمتر باشد سرعت انتقال داده بیشتر است )

 

انوع پردازنده های موبایل

امروزه برند های سازنده ی موبایل چون رقابت بسیار نزدیک است سعی میکنند از بهترین پردازنده استفاده کنند که سرعت بسیار بالا، ارزان، کم مصرف و مقاوم باشد. به همین خاطر پردازنده های مختلفی تولید و وارد بازار شد اما کدام پردازنده نسبت به دیگری برتری دارد؟ در ادامه مطلب به آن خواهیم پرداخت.

اگزینوس (Exynos):

این پردازنده متعلق به شرکت سامسونگ بوده و عمدتا در گوشی های سری گلکسی از آن استفاده میکند. در نظرسنجی های به عمل آمده اگزینوس یکی از سه پردازنده ی قدرتمند و محبوب جهان است اما بنا به دلیل مشکلات ثبت اختراع در کشور آمریکا سامسونگ مجبور است برای سری های گلکسی از برند کوالکام استفاده کند. اگزینوس از معماری پردازنده به روش ARM استفاده میکند و در گوشی های پرچم دار سامسونگ این پردازنده استفاده کرده است. اولین بار این پردازنده در سال 2009 میلادی با عنوان اگزینوس 3 برای گوشی سری S آن زمان معرفی شد و آخرین بار در سال 2021 با عنوان اگزینوس 2100 برای گوشی S21 استفاده شد و این شایعه به گوش میرسد که سامسونگ تصمیم دارد تولید این پردازنده را متوقف و از پردازنده های AMD در موبایل های نسل آینده خود استفاده کند.

اسپردتروم (Spreadtrum) :

سی پی یو های اسپردتروم که لوگوی شبیه به بانک صادرات ایران دارد جزء اولین پردازنده های تلفن های همراه بوده و سازنده ی آن یک شرکت چینی به نام یونیسک (Unisoc) میباشد، اسپردتروم در سال 2021 جزء 4 تولید کننده ی برتر جهان قرار گرفت. اولین بار شرکت یونیسک در سال 2011 میلادی پردازنده ی این برند را در گوشی سامسونگ مدل Samsung KeyStone3 تولید کرد اما امروزه نامی از این شرکت باقی نمانده و اکثرا این پردازنده ها برای گوشی برند های چینی تولید میشود از معروف ترین گوشی ها از این پردازنده در برند های معروف میشود به سامسونگ گلکسی A03 و A04 یا ریلمی C25Y نام برد.

مدیاتک (MediaTek) :

صد در صد اگر اهل بازی یا علاقه مند به بازار موبایل باشید پردازنده های مدیاتک به گوشتان خورده است. مدیاتک از برند های معروف ساخت پردازنده های موبایل که اخیرا پیشرفت زیادی در این حوزه داشته است می باشد. این شرکت معروف واقع در تایوان هست در سال 2007 میلادی ساخت پردازنده برای گوشی های موبایل را شروع کرده و هفت سال بعد یعنی در سال 2014 میلادی به یک ابرقدرت در این زمینه تبدیل شد و با تولید 500 میلیون تراشه تبدیل به یکی از غول ها تولید کننده ی پردازنده موبایل در دنیا شد، اولین گوشی هوشمندی که مجهز به پردازنده ی مدیاتک بود و مشهور شد مدل  LG X Power بود که به دلیل سرعت بسیار بالای خود در آن زمان محبوبیت زیادی مخصوصا در ایالات متحده پیدا کرد، در حال حاضر در تلفن های همراه با سیستم عامل اندروید رقابت تنگاتنگی بین دو ابرقدرت مدیاتک و اسنپ  دراگون وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم.

اسنپ دراگون (Snapdragon) :

همانطور که پیش تر گفته شد اسنپ دارگون یکی از رغیب های سرسخت مدیا تک هست، بیایید بیشتر راجع به این پردازنده ی محبوب بدانیم. اسنپ دراگون ساخت شرکت آمریکایی کوالکام (Qualcomm) میباشد که قبل از تولید پردازنده های موبایل به تولید مودم های بی سیم شهرت داشت. اما در سال 2007 میلادی به تولید کننده تراشه های پردازنده ی موبایل پیوست و گوشی هایی مثل Huawei U8110 و HTC Tattoo اولین تلفن ها با پردازنده ی اسنپ دراگون بودند. شرکت کوالکام به دلیل موقعیت مکانی شرکت خود (آمریکایی بودن آن) توانست به سرعت در رقابت پردازنده ها جای خود را در بازار پیدا کند و به موفقیت برسد اکثر موبایل های برند های مختلف که نسخه گلوبال هستند عمدتا از تراشه اسنپ دراگون بهره میبرند. تقریبا اکثر شرکت های تولید کننده تلفن همراه مثل نوکیا، HTC، سامسونگ، شیائومی و... حداقل یک بار در تلفن های همراه خود از این تراشه استفاده کرده اند.

اسنپ دراگون یا مدیاتک ؟

در واقع مقایسه کردن این دو برند کار سختی است چون در این چند مدت بعضی وقت ها اسنپ دارگون بهتر عمل کرده است و در بعضی اوقات مدیاتک اما اگر بخواهیم این دو را باهم مقایسه کنیم مدیاتک بیشتر بر رو تلفن های میان رده و اقتصادی تمرکز دارد و اکثرا برتری خود را در این دو سطح نشان داده در صورتی که تمرکز اسنپ دراگون بر روی گوشی های پرچم دار است. ولی اخیرا مدیاتک هم کمی در حوزه گوشی های پرچم دار فعال تر شده و آماده  رقابت با اسنپ دراگون است از طرفی اسنپ دراگون هم در گوشی های میان رده برند شیائومی هم محبوبیت هایی را کسب کرده است اما ارزانی مدیاتک نسبت به اسنپ دراگون قابل لمس است. از طرفی اسنپ دراگون روی مصرف کم باتری بهتر عمل کرده است از لحاظ بازی اسنپ دراگون بخاطر این که از سیستم گرافیکی بهتری برخوردار است تجربه بهتری به مخاطب میدهد اما در بازی های سنگین تحمل مدیاتک در نرخ بازدهی بهتر عمل میکند، نکته دیگری که قابل ذکر است در مصرف حداکثر از پردازنده اسنپ دراگون گرمای کمتر تولید میکند اما مدیاتک داغی قابل لمسی دارد ولی در نهایت هر دو مخاطب های خاص خودشان را دارند که نمیشود به صورت قاطع گفت که کدام یک از آن ها پیروز بازار می باشند.

اپل سیلیکون (Apple silicon) :

بالاخره به پردازنده ی طرفداران آیفون رسیدیم که برنده اپل یکی از محبوب ترین برند های حوزه دیجیتال در بین مردم جهان است. اپل عمدتا اکثر لوازم مصرفی در محصولاتش را خودش تولید میکند و پردازنده تلفن های همراه هم از این قاعده مستثنا نیستند، اپل اولین بار در سال 2007 میلادی همراه با رونمایی از اولین نسخه آیفون که توسط خود استیو جابز معرفی شد از اولین پردازنده ی خود رونمایی کرد. پردازنده های اپل به سرعت بالا ، هنگ نکردن، بروزرسانی های طولانی مدت ، امنیت بالا، استفاده از سیستم گرافیکی بالا و مصرف کم باتری شهرت دارند که همین دلایل باعث شده تلفن های اپل به پر فروش ترین تلفن همراه در بین رقبای خود تبدیل شوند. تنها مشکلی که میتوان از این پردازنده گرفت گران قیمت بودن آن است که در مقایسه با هم رده های خود قیمت بسیار بالایی دارد و این مسئله کمی کار را برای رقیب های اپل راحت کرده است که با ارائه ی ارزان تر محصولات خود بتوانند با اپل رقابت کنند. اصولا در بازار کسی پردازنده های اپل را با نام اپل سیلیکون نمیشناسد و اکثرا با حرف A میشناسند که هر پردازنده با نام و ورژن آن قابل شناسایی هستند.(مثال A10، A12 pro) معماری پردازنده های اپل از ARM یا آرم استفاده میکند که در گوشی های میان رده و پرچم دار خود که از موفقیت کامل برخوردار است.

گوگل تنسور (Google Tensor) :

اخیرا گوگل هم وارد این بازار پر چالش و رقابتی شده و در سال 2021 میلادی با همکاری شرکت سامسونگ پردازنده ی گوگل تنسور را در گوشی مدل Pixel 6 رونمایی کرد. همانطور که گوگل در اکثر پروژه های خود موفق بوده به چشم میرسد که در این مسیر هم سر بلند بیرون بیاید و تقریبا هم موفق شده چون با مجهز کردن گوشی به پردازنده G3 که قابلیت استفاده از هوش مصنوعی را دارد نگاه مخاطبان را به خود جذب کرده است.

جمع بندی :

همانطور که در مقایسه ی اسنپ دراگون با مدیاتک گفته شد به طور قطع نمیشود گفت که کدام برند پردازنده از دیگری بهتر است. برای مثل یک پردازنده مصرف پایین باتری و طول عمر زیادی دارد اما سیستم گرافیکی قوی ندارد از طرفی پردازنده ای قدرت گرافیکی بالا دارد اما مصرف باتری زیاد و قیمت گرانی تر دارد. در کل شما باید با توجه به نیاز خود که چه استفاده ای از تلفن همراه خود دارید آن را انتخاب کنید، مثلا فردی که اکثر اوقات بیرون از خانه به سر میبرد باید تلفنی را انتخاب کند که مصرف باتری کمتری را دارد یا مثلا فردی که عاشق دیدن فیلم یا بازی کردن است باید گوشی را خریداری کند که از گرافیک بالایی برخوردار باشد و خیلی چیز های دیگر در کل شما باید اول نیاز خود را برای استفاده از تلفن همراه دانسته و در نهایت گوشی متناسب با نیاز خود را انتخاب کنید.