دوره جامع آموزش فارکس (بخش دوم ، قسمت دوم)

مقدمه: اهمیت یادگیری پایه‌های تریدینگ

در دنیای پرتلاطم بازارهای مالی، جایی که قیمت‌ها مانند موج‌های اقیانوس بالا و پایین می‌روند، درک مفاهیم پایه‌ای تحلیل تکنیکال نه تنها یک ضرورت، بلکه کلیدی برای بقا و موفقیت است. اگر شما تازه‌کار هستید و برای اولین بار پا به عرصه تریدینگ گذاشته‌اید، باید بدانید که این مسیر پر از اصطلاحات، الگوها و استراتژی‌هایی است که ممکن است در ابتدا گیج‌کننده به نظر برسند. اما با کمی صبر و تمرین، این مفاهیم مانند قطعات پازل کنار هم قرار می‌گیرند و تصویری واضح از رفتار بازار را به شما نشان می‌دهند.

در این مقاله جامع، بر اساس محتوای یک جلسه آموزشی کاربردی، به بررسی مفاهیم پایه‌ای می‌پردازیم. هدف ما این است که نه تنها این اصطلاحات را توضیح دهیم، بلکه با مثال‌های واقعی از چارت‌ها، اهمیت آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی برجسته کنیم. تاکید می‌کنم که این مقاله طولانی و مفصل است، زیرا می‌خواهیم هر مفهوم را به عمق کاوش کنیم، با مثال‌های متعدد، مقایسه‌ها و نکات عملی همراه کنیم. اگر شما جزوه‌ای برای یادداشت‌برداری ندارید، حالا زمان مناسبی است که یکی تهیه کنید. چرا؟ چون در جلسات آینده، وقتی به استراتژی‌های پیشرفته می‌رسیم، این اصطلاحات مانند ابزارهای ضروری در جعبه ابزار شما عمل خواهند کرد. بدون آن‌ها، ممکن است مجبور شوید بارها به عقب برگردید و زمان ارزشمند خود را هدر دهید.

بیایید با یک مرور کوتاه بر جلسه قبلی شروع کنیم و سپس به مفاهیم جدید بپردازیم. در نهایت، با نگاهی به چارت‌های واقعی، این مفاهیم را زنده خواهیم کرد و آماده‌سازی برای آموزش‌های بعدی مانند کار با پلتفرم TradingView و استراتژی‌های عملی را انجام خواهیم داد.

برای شرکت در دوره کلیک کنید

مرور جلسه قبلی: پایه‌های کندل استیک و تحلیل اولیه

در جلسه قبلی، تمرکز اصلی بر روی کندل‌ها (Candle Sticks) بود که به عنوان یکی از اساسی‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال شناخته می‌شوند. کندل‌ها نه تنها نشان‌دهنده قیمت باز شدن، بسته شدن، بالاترین و پایین‌ترین قیمت در یک بازه زمانی هستند، بلکه احساسات بازار را نیز منعکس می‌کنند. اجزای یک کندل شامل بدنه (Body) و سایه‌ها (Shadows) است. بدنه نشان‌دهنده تفاوت بین قیمت باز و بسته شدن است، در حالی که سایه‌ها نوسانات قیمت را در آن بازه نشان می‌دهند.

انواع کندل‌ها را بررسی کردیم: کندل‌های بولیش (Bullish) که نشان‌دهنده قدرت خریداران هستند (معمولاً سبز رنگ) و کندل‌های بریش (Bearish) که قدرت فروشندگان را نشان می‌دهند (معمولاً قرمز رنگ). همچنین، به اورلپ (Overlap) پرداختیم، جایی که یک کندل چندین کندل قبلی را پوشش می‌دهد و نشان‌دهنده مومنتوم قوی است. تایم فریم‌ها (Time Frames) و ادغام کندل‌ها نیز بحث شد؛ مثلاً یک کندل روزانه می‌تواند شامل چندین کندل ساعتی باشد، که این مفهوم برای تحلیل چندتایم‌فریمی حیاتی است.

این مفاهیم پایه‌ای هستند و بدون آن‌ها، درک بازار مانند رانندگی بدون نقشه است. حالا بیایید به مفاهیم جدید بپردازیم و آن‌ها را با جزئیات بیشتری کاوش کنیم.

اسپایک (Spike): شکست قدرتمند نواحی کلیدی

یکی از مفاهیم کلیدی که امروز بررسی می‌کنیم، اسپایک است. اسپایک به معنای یک حرکت شدید و قدرتمند قیمت به یک سمت است، که معمولاً یک ناحیه حمایتی یا مقاومتی را می‌شکند. این مفهوم دوطرفه است؛ یعنی اسپایک می‌تواند صعودی (به سمت بالا) یا نزولی (به سمت پایین) باشد. تصور کنید بازاری که در یک محدوده آرام نوسان می‌کند، ناگهان با حجم بالایی از معاملات، یک ناحیه را می‌شکند – این همان اسپایک است.

چرا اسپایک مهم است؟

اسپایک نشان‌دهنده ورود نقدینگی قوی به بازار است. مثلاً اگر قیمت در یک کانال (که بعداً توضیح می‌دهیم) گیر کرده باشد، اسپایک می‌تواند سیگنالی برای خروج از آن کانال باشد. اما مراقب باشید: اسپایک‌ها همیشه واقعی نیستند و گاهی فیک (Fake) هستند، که منجر به تله‌های معاملاتی می‌شوند.

مثال عملی

فرض کنید در چارت طلا، قیمت در محدوده 1800 تا 1850 دلار نوسان می‌کند. ناگهان یک کندل قدرتمند صعودی ظاهر می‌شود که قیمت را به 1870 دلار می‌رساند – این یک اسپایک صعودی است. در مقابل، اگر قیمت به پایین 1800 دلار سقوط کند، اسپایک نزولی داریم. در تحلیل، اسپایک‌ها را با ابزارهایی مانند فیبوناچی یا سطوح حمایتی ترکیب کنید تا اعتبار آن‌ها را بسنجید.

جدول مقایسه اسپایک صعودی و نزولی:

تریدینگ رنج (Trading Range): بازار در حالت تعادل

تریدینگ رنج به مناطقی گفته می‌شود که قیمت در یک محدوده مشخص گیر کرده و بالا و پایین می‌رود، بدون جهت‌گیری قوی. این حالت نشان‌دهنده تعادل بین خریداران و فروشندگان است؛ جایی که هیچ‌کدام بر دیگری برتری ندارند. تریدینگ رنج می‌تواند فشرده (Narrow) یا عریض (Wide) باشد.

انواع تریدینگ رنج

• فشرده: نوسانات کوچک، مانند قیمت بین 100 تا 102 دلار.
• عریض: نوسانات بزرگ‌تر، مانند 100 تا 120 دلار، اما همچنان بدون ترند واضح.

در تریدینگ رنج، بازار در حال جمع‌آوری نقدینگی است و معمولاً پس از آن، یک حرکت قوی (بریک اوت) رخ می‌دهد. این مفهوم شبیه به "کانال خنثی" است، جایی که قیمت بین سقف و کف ثابت نوسان می‌کند.

اهمیت در تریدینگ

تریدرها در تریدینگ رنج می‌توانند از استراتژی‌های رنجی مانند خرید در کف و فروش در سقف استفاده کنند. اما خروج از رنج (بریک اوت) فرصت‌های بزرگی ایجاد می‌کند.

مثال: در چارت بیت‌کوین، اگر قیمت بین 40,000 تا 42,000 دلار نوسان کند، این یک تریدینگ رنج عریض است. اگر قیمت به بالای 42,000 برود، بریک اوت صعودی داریم.

گپ (Gap): فاصله‌های جامانده در قیمت

گپ به فاصله‌ای در چارت گفته می‌شود که قیمت بدون معامله در آن محدوده، پرش می‌کند. گپ‌ها دو نوع اصلی دارند:

1. گپ باز و بسته شدن بازار: معمولاً در بازارهایی مانند سهام رخ می‌دهد، جایی که بازار تعطیل است (مثل آخر هفته) و با اخبار، قیمت با گپ باز می‌شود. مثلاً قیمت جمعه در 100 بسته می‌شود و دوشنبه در 110 باز می‌شود.
2. گپ حرکتی: جایی که قیمت با سرعت بالا حرکت می‌کند و ناحیه‌ای را پر نمی‌کند. این گپ‌ها اغلب استراتژی‌های معاملاتی دارند، زیرا بازار تمایل دارد آن‌ها را پر کند (Fill the Gap).

ریسک‌های گپ

گپ‌ها می‌توانند استاپ‌لاس‌ها را فعال کنند، به خصوص در پوزیشن‌های اهرمی. توصیه می‌شود پوزیشن‌ها را در تعطیلات بازار نگه ندارید.

مثال: در فارکس، اگر جفت ارز EUR/USD در 1.1000 بسته شود و با گپ به 1.1050 باز شود، گپ 50 پیپی داریم. بازار اغلب برمی‌گردد تا این گپ را پر کند.

ترند (Trend): جهت‌گیری بازار

ترند به جهت کلی حرکت قیمت گفته می‌شود: صعودی (Uptrend)، نزولی (Downtrend) یا خنثی (Sideways). در ترند صعودی، کف‌ها و سقف‌ها بالاتر می‌روند؛ در نزولی، پایین‌تر.

داینامیک vs استاتیک

• داینامیک: سطوح متحرک مانند کانال‌ها یا میانگین‌های متحرک. نیاز به آپدیت مداوم دارد و تریدر باید پای چارت باشد.
• استاتیک: سطوح ثابت مانند حمایت/مقاومت افقی. راحت‌تر برای لیمیت اوردرها.

سبک ترکیبی (داینامیک + استاتیک) بهترین است، با ورود بر اساس تاییدیه.

کلایمکس (Climax): اوج‌گیری و ریورس

کلایمکس نقطه‌ای است که ترند به اوج می‌رسد و احتمال ریورس (Reversal) بالا می‌رود. معمولاً با کندل‌های بزرگ و ریجکت همراه است. علائم: از کندل‌های کوچک به بزرگ، سپس ریجکت.

مثال: در صعود، خریداران خسته می‌شوند و قیمت سقوط می‌کند.

کانال (Channel): مسیرهای منظم قیمت

کانال خطوطی است که قیمت بین آن‌ها حرکت می‌کند: صعودی، نزولی یا خنثی. برای کشیدن کانال، حداقل دو کف و یک سقف (یا برعکس) نیاز است.

انواع: تایت (باریک)، براد (عریض)، صعودی/نزولی/خنثی.

کانال‌ها استراتژی کاملی هستند، اما با هم‌پوشانی سایر ابزارها بهتر کار می‌کنند. مثال: در چارت نفت، کانال دیلی پس از سال‌ها واکنش نشان می‌دهد.

عرضه و تقاضا (Supply and Demand): پایه بازار

عرضه جایی است که فروشندگان زیاد هستند (ریزش احتمالی)؛ تقاضا جایی که خریداران زیادند (صعود). این مفهوم بیس همه بازارها است و استراتژی‌های پیشرفته بر آن بنا می‌شوند.

مثال: ناحیه تقاضای قوی در 100 دلار، قیمت را به بالا می‌راند.

بریک اوت (Breakout): شکست نواحی

بریک اوت شکست قدرتمند یک ناحیه مقاومتی/حمایتی است. اکثر بریک اوت‌ها فیک هستند، پس نیاز به تاییدیه دارند.

استاپ هانت (Stop Hunt): جمع‌آوری استاپ‌ها

بانک‌ها و بروکرها گاهی قیمت را به نواحی استاپ‌ها می‌برند تا نقدینگی جمع کنند، سپس به مسیر اصلی برمی‌گردند.

بررسی روی چارت: مثال‌های واقعی

حالا بیایید این مفاهیم را روی چارت اعمال کنیم. در چارت طلا (دیلی): کانال صعودی پس از 821 روز واکنش نشان می‌دهد. در داوجونز: کانال دیلی پس از 2.5 سال کف را می‌زند.

در تایم فریم 4 ساعته: اینگالف با بدنه بزرگ، پینبار با شدوی بلند، اورلپ چند کندلی.

نتیجه‌گیری: آماده‌سازی برای مراحل بعدی

این مفاهیم پایه‌ای هستند که بدون آن‌ها، استراتژی‌های پیشرفته بی‌معنی‌اند. حالا آماده آموزش TradingView و استراتژی‌ها هستیم. یادداشت‌برداری کنید، تست کنید و صبور باشید – بازار شیرین است اگر عاشق آن شوید. این مقاله تنها شروعی است؛ با تمرین، به سودآوری خواهید رسید.